- Lê Erdogan nizane ku dem ne dema Peymana Edeneyê û peymanên beriya wê ye. Êdî Iraq û Sûriye baş dizanin ku ew bê Kurdan nikarin tiştekî bikin.
Her kes li benda Rojhilata Navîn a nû ye. Her dewletek li berjewendiyên xwe di nava Rojhilata Navîn a nû de digere. Bêguman gelên Kurd û Ereb ku gelên resen û qedîm ên vê herêmê ne, ew jî dixwazin di nexşerêya nû de bibin xwedî hêz û statu. Kurdan di vê çarçoveyê de têkoşîneke mezin da û dide jî.
Di Rohilata Navîn a nû de, êdî Kurd û Ereb nikarin bê hev bijîn. Ne tenê Kurd û Ereb, gelên herêmê êdî nikarin bê hev bijîn. Mînaka vê yekê jî, piştî Şerê Cîhanê yê Duyemîn û avakirina Rojhilata Navîn li ser esasê netewedewletê, gelan gelek êş û azar ji vê yekê dîtin û nexasim gelê Kurd. Hêzên hegemon dixwestin bi avakirina netewedewleta li ser bingehê tek gel, tek ziman û tek al, gelên herêmê û nexasim gelê Kurd û Ereb li hemberî hev bidin şerkirin û bikin ji hev qut bibin. Her çi qas êriş û zext ji aliyê dewletên sermeyadar ve di vê çarçoveyê de hebûn jî, lê nikaribûn bigihêjin armanca xwe. Ji ber ku mîrasa bi hezaran salan ku gelên Kurd û Ereb li ser ava bûye, xiyanet bi xwe re nekir û têkiliyên Kurd û Ereban parastin.
Piştî destpêkirina şoreşan li herêma Rojhilata Navîn û derketina DAIŞ`ê li Sûriye û Iraqê, careke din asta xurtbûna têkiliyên Kurd û Ereban derket pêş. Li Rojava û Bakur û Rojhilatê Sûriyê QSD`ê bi tevlêbûna ciwanên Kurd, Ereb, Tirkmen û Suryanî bi hev re eniyek û têkoşîneke berfireh li hemberî çeteyên DAIŞ`ê meşand û di şerê xwe de bi ser ketin. Li Iraq û Başûrê Kurdistanê jî pêşmerge û hêzên artêşa Iraqê, bi hev re heman têkoşîn li hemberî DAIŞ`ê meşandin.
Di vê demê de ku herêm ji şerê çekdarî derbasî şerê siyasî bûye, bêguman pêwîstî hîna zêdetirî bi xurtkirina têkiliyên Kurd û Ereban heye. Nexasim li Iraq û Sûriyê ku gelên Kurd û Ereb bi hev re lê dijîn. Heta radeyekê ev têkilî hatin parastin, lê tenê bi vê yekê têrê nake, divê hîna zêdetir rayedarên Kurd û Ereb ên li Bakur û Rojhilatê Sûriyê, Başûrê Kurdistanê û Iraqê zêdetir bi girîngiya têkiliyeke rast û durist li ser esasê parastina herêmê û sekinandina Ii hemberî planên dagirkirinê bizanin.
Lê li hemberî vê têkiliya Kurd û Ereban, dewleta Tirk û rejîma Îranê di nava hewldanên xerabkirinê de ne. Armanca wan jî ew e, destwerdana xwe li herêmê mayînde bikin û herêmê zêdetir dagir bikin. Nexasim dewleta Tirk ji bo vê yekê lîstokên gelekî qirêjî dilîze. Dewleta Tirk ji Efrîna dagirkirî heta Başûrê Kurdistanê, bi awayekî leşkerî, siyasî û taybet îstixbarata xwe MÎT`ê, di nava hewldanên sorkirina Ereban li dijî Kurdan e. Li Bakur û Rojhilatê Sûriyê, mirov dikare bêje ku komployên bi vî rengî hema hema hemû hatin deşîfrekirin û gelê Ereb rastiya dewleta Tirk û lîstoka wê nas kir.
Lê li Başûrê Kurdistanê û Iraqê, mixabin lîstokên dewleta Tirk didomin. Ji ber ku dewleta Tirk bi awayekî xurt û bi hêzeke mezin li Başûr û Iraqê bi awayekî serbest kar dikin. Dewleta Tirk li Başûr û Iraqê, ji aliyekî ve hikumeta Başûr li dijî rêveberiya navendî ya Iraqê sor dike û ji aliyekî din ve jî, rêveberiya Iraqê li hemberî hikumeta Başûr sor dike. Dewleta Tirk bi vê gava xwe dixwaze derbê li her duyan bixe, ango derbê li Başûr û Iraqê bixe. Di serî de, dixwaze ew têkiliyên di navbera her du aliyan de qut bike. Eger têkilî qut bûn, bêguman dê bandorê di aliyê siyasî û leşkerî de li her du aliyan bike û îhtimal heye ku şer jî biqewime. Jixwe pîlana dewleta Tirk dagirkirina Başûr heta Mûsil û Kerkûkê bi dawî nebûye.
Dewleta Tirk, dixwaze vê yekê bi rêya serokwezîrê Iraqê Mistefa Kazimî pêk bîne. Her wiha, dixwaze Îranê û dewleta Sûriyê jî bixe nava eniya xwe ya li dijî Kurdan. Yanî dîsa dixwaze wekî berê Tirkiye, Iraq, Îran û Sûriyê di mijara şerkirina li dijî Kurdan de bigihîne lihevkirinê.
Lê Erdogan nizane ku dem ne dema Peymana Edeneyê û peymanên beriya wê ye. Êdî Iraq û Sûriye baş dizanin ku ew bê Kurdan nikarin tiştekî bikin. Bi gotineke din êdî têkiliyên Kurd û Ereb nexasim li Sûriye û Iraqê stratejîk in û divê ev têkilî hîna zêdetir werin parastin û pêşxistin. Çawa ku Îsraîlê bi rêya dîplomasiyê xwe ji dorpêçê xelas kir û bi dewletên herêmê re dest bi peymanan kir, êdî Kurd û Ereb jî lazim e heman gavên dîrokî û stratejîk biavêjin.
